Dit schooljaar moest ik een spreekbeurt houden. Eerst wilde ik het over het heelal hebben, maar later heb ik toch voor het onderwerp oceanen gekozen. Hieronder vind je de tekst van mijn spreekbeurt.
Spreekbeurt Oceanen
Mijn spreekbeurt gaat over oceanen
Aarde of Oceaan?
Kijk je vanuit het heelal naar de aarde, dan zou je “oceaan” waarschijnlijk een betere naam vinden voor onze planeet. Meer dan twee derde van onze planeet is bedekt met zeewater. Dit kun je al een beetje zien wanneer je de aardbol van onderen bekijkt en aan de kant van de Grote Oceaan.
De aarde is dan ook de natste planeet van ons zonnestelsel. Het water vormt oceanen en zeeën. Het zijn heel grote watergebieden, gescheiden door werelddelen. De grootste berg, het diepste dal en de langste bergketen ter wereld zijn alle in een oceaan te vinden.
Ik neem jullie in deze spreekbeurt mee op onderzoek onder water. Van de kust tot op de diepzeebodem ontdek je wonderlijke landschappen en zeebewoners.
Ontstaan van de oceanen
Ik zal nu in het kort vertellen hoe oceanen waarschijnlijk zijn ontstaan. Vierenhalf miljard jaar geleden was de planeet nog heel jong en heel heet. Er was geen water, maar wel waterdamp, opgelost in gesmolten gesteente onder de aardkorst. Door vulkaanuitbarstingen kwam deze waterdamp vrij.
Toen de aarde en de lucht begonnen af te koelen tot minder dan 100 graden ging deze waterdamp reusachtige regenwolken vormen.
Tientallen miljoenen jaren stortregende het. Het water van deze regen vulde de lage delen van de aarde.
Ook sloegen met ijsbedekte kometen op de planeet in. Door dat ijs werden de oceanen nog groter.
Door het onderzoeken van oude gesteenten hebben wetenschappers bepaald dat de oceanen bijna 4 miljard jaar geleden zijn ontstaan.
Grootte en diepte van de oceanen
Op het breedste punt is de Grote Oceaan bijna 18.000 kilometer breed. Dat is ongeveer zo ver als van Nederland naar Nieuw-Zeeland.
De grootste oceanen zijn gemiddeld ongeveer 4000 meter diep, maar de Grote Oceaan is op het diepste punt meer dan 11.000 meter diep. 11.000 meter is veel meer dan dat de hoogste berg op aarde hoog is.
Het zonlicht dringt tot ongeveer 200 meter diepte door in de oceaan. Als je nog dieper gaat is er bijna geen licht meer en vanaf 1000 meter diep is het zelfs helemaal donker. Toch leven daar ook nog vissen en zeedieren. Sommige hiervan geven zelf een beetje licht.
Op de bodem van de oceaan
De bodem van de oceaan is dus meestal een paar kilometer diep. Door de neerslag van plantaardig en dierlijke resten heeft zich op de bodem een zachte laag slik gevormd. Hier leven heel veel dieren, zoals een speciale rog, de diepzeekreeften, de slangster en de gevlekte knorhaan.
Koraalriffen
Koraalriffen worden vaak beschreven als regenwouden of tuinen onder water. Net als het regenwoud zijn ze vol kleuren en leven. Er leven veel schitterend gekleurde vissen, zeesterren, grote schelpdieren en zeeslakken. Bijna één derde van alle vissoorten leeft bij koraalriffen.
Koraal is het harde uitwendige skelet van zeer kleine dieren, poliepen genaamd. Tot ongeveer tweeduizend jaar geleden dacht men dat poliepen planten waren. Maar ze zijn eigenlijk familie van zeeanemonen en kwallen.
Boven de Golven
Ik zal nu ook nog iets vertellen over de laag vlak boven wateroppervlak van de oceaan. Daar leven niet alleen vogels.
Ook sommige zeedieren springen soms even uit het water om lucht te happen, zoals bijvoorbeeld dolfijnen en orka’s.
Vliegende vissen kunnen soms wel 100 meter ver zweven boven het water. De ‘vleugels’ van deze vissen zijn eigenlijk lange vinnen.
Ook de zeilvis kan uit het water omhoog springen. Met een topsnelheid van 110 kilometer per uur is hij de snelste zeevis.
Dit was mijn spreekbeurt.
Bronnen:
nl.wikipedia.org/ (diverse pagina’s over oceanen en vissen)
www.spreekbeurtenstartpagina. nl/spreekbeurt/oceaan/oceaanfr.htm